Το Χαρουπάλευρο, ένας ξεχασμένος θησαυρός!

Η Χαρουπιά (Ceratonia siliqua), είναι ένα αειθαλές, αυτοφυές  δέντρο που ευδοκιμεί στις χώρες γύρω από τη Μεσόγειο  και σε όλη τη Μέση Ανατολή. Μπορεί να ζήσει ακόμα και σε πολύ φτωχά εδάφη.

Το χαρούπι ή αλλιώς ξυλοκέρατο (Αρχαία Ελληνικά κεράτιον, εξ ου και Κεράτιος Κόλπος!), είναι ο καρπός της Χαρουπιάς.
Μοιάζει σαν αυτόν της Φασολιάς, αλλά είναι πολύ μεγαλύτερος. Όταν είναι χλωρό, είναι πράσινο, ενώ μετά την ωρίμανσή του παίρνει ένα καφετί χρώμα και γίνεται σκληρό.

Το χαρούπι τρώγεται ευχάριστα ωμό, διότι είναι γλυκό και αρωματικό. Είναι ένα από τα παλαιότερα ιδανικά  «τρόφιμα επιβίωσης» και λένε ότι τάισε τον Ιωάννη τον Βαπτιστή, κατά την παραμονή του στην έρημο, καθώς και τον άσωτο υιό της Παλαιάς Διαθήκης, όταν τριγυρνούσε πεινασμένος. Στη νεότερη εποχή βοήθησε να επιβιώσουν πληθυσμοί που λιμοκτονούσαν σε περιόδους πολέμων, μεταναστεύσεων και μεγάλης φτώχειας.

Και κάτι εξαιρετικό: μέσα στο χαρούπι υπάρχουν 5-15 μικρά σκληρά κουκούτσια, τα κεράτια, τα οποία έχουν σταθερό βάρος (189–205 χιλιοστά του γραμμαρίου). Γι’ αυτό το λόγο οι σπόροι των χαρουπιών χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα ως μονάδα μέτρησης βάρους του χρυσού και των πολυτίμων λίθων. Έτσι, λοιπόν, από την αρχαία ονομασία “κεράτιον”, προέκυψε και το γνωστό μας καράτι!

Από τα χαρούπια παράγεται το χαρουπάλευρο, ύστερα από μια διαδικασία ξήρανσης, άλεσης, καθώς και ψησίματος των λοβών,  αφού προηγουμένως αφαιρεθούν οι σπόροι.

Το αλεύρι που προκύπτει έχει χαρακτηριστική μυρωδιά και το χρώμα του κακάου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή ψωμιού και αρτοσκευασμάτων, αλλά και διαφόρων γλυκών. Πριν από μερικούς αιώνες, το χαρουπάλευρο ήταν ένα από τα σημαντικότερα γλυκαντικά τροφίμων στον Κόσμο και η υγιεινή, θα λέγαμε, «σοκολάτα».

Όπου χρησιμοποιείται το Χαρουπάλευρο, τα τρόφιμα ή τα γλυκά παίρνουν χρώμα καφέ-σοκολατί και γεύση, που μοιάζει με σοκολάτα!

Στην Ελλάδα το χαρουπάλευρο είναι παρεξηγημένο, διότι είναι συνδεδεμένο με την περίοδο της Κατοχής και της μεγάλης πείνας ή τις ζωοτροφές.

Κι όμως το χαρούπι είναι ένας πλήρης διατροφικός καρπός και η θρεπτική του αξία είναι αξιοσημείωτη, διότι είναι γεμάτο φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και τανίνες, που του προσδίδουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Οι ουσίες πηκτίνη και λιγνίνη που περιέχονται στο χαρούπι όχι μόνο ρυθμίζουν την πέψη, αλλά έχουν τη δυνατότητα να αδρανοποιούν και να μεταφέρουν με ασφάλεια έξω από το σώμα βλαβερά στοιχεία, ακόμα και ραδιενεργά σωματίδια!

Είναι επίσης πλούσιο σε σάκχαρα, με πολύ λίγες θερμίδες, ελάχιστα λιπαρά και καθόλου καφεΐνη. Το ασβέστιο που περιέχει είναι πλουσιότερο, ακόμα κι απ' το γάλα, γεγονός που το καθιστά φυσικό θεραπευτικό για παθήσεις των οστών. Επιπλέον δεν περιέχει οξαλικό οξύ, όπως η σοκολάτα, το  οποίο τείνει να μειώνει  την ικανότητα του σώματος να αφομοιώσει το ασβέστιο.

Περιέχει σημαντικές ποσότητες φωσφόρου (81mg ανά 100gr), και άφθονο κάλιο (800mg ανά 100gr), μικρές ποσότητες νατρίου και σιδήρου και είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α και Β και πολλά άλλα ιχνοστοιχεία.

Τι λέτε, δεν έχουμε λόγους να το ξαναθυμηθούμε και να το εντάξουμε στην καθημερινή μας διατροφή;  Για να σας πείσω, ας αναφέρω κι εγώ μερικούς:
1.  Είναι ιδανικό υποκατάστατο του κακάου και της σοκολάτας, μάλιστα πολύ οικονομικότερο και λιγότερο παχυντικό.
2.  Περιέχει στα συστατικά του σχεδόν 50% σάκχαρα και ως εκ τούτου μπορεί να αντικαταστήσει σημαντικό μέρος της ζάχαρης σε διάφορες συνταγές.
3.  Δεν περιέχει γλουτένη κι έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε προϊόντα, κατάλληλα για όσους παρουσιάζουν δυσανεξία σε αυτή.
4.  Είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και αντιοξειδωτικές ουσίες, οι οποίες προστατεύουν τα κύτταρα του οργανισμού μας.
5. Έχει πολύ χαμηλή υγρασία και μπορεί να διατηρηθεί σε δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος για μεγάλο χρονικό διάστημα

Τι λέτε, το χαρουπάλευρο είναι ή δεν είναι ένας ξεχασμένος θησαυρός;
Επιβάλλεται να ξαναθυμηθούμε τη μεγάλη θρεπτική του αξία και να το εντάξουμε στην καθημερινή μας διατροφή.
Εξάλλου είναι πολύ εύκολο να το βρούμε, διότι διατίθεται σε πολλά καταστήματα τροφίμων. Όμως πριν το αγοράσουμε, πρέπει να διαβάσουμε προσεκτικά τη συσκευασία για να βεβαιωθούμε ότι είναι καθαρό, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή κακάου. Στα ίδια καταστήματα μπορούμε επίσης βρούμε και χαρουπόμελο. Χαρούπια μπορούμε να αγοράσουμε από την Κεντρική Αγορά ή να μαζέψουμε μόνοι μας το καλοκαίρι (χωρίς να υπερβάλουμε!), αν κάνουμε διακοπές στη Νότια Ελλάδα ή την Κρήτη. Έτσι θα έχουμε όλο το χρόνο ένα νοστιμότατο, φυσικό και γλυκό σνακ!

Α, και να μην το ξεχάσω: στη Λεμεσό της Κύπρου, η οποία είναι μεγάλη παραγωγός χαρουπάλευρου και χαρουπόμελου, υπάρχει και ένα μοναδικό Μουσείου χαρουπιού!