25η Μαρτίου, ημέρα τιμής και μνήμης των Ελλήνων Αγωνιστών του 1821

Η Ελληνική επανάσταση υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 19ου αιώνα. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις της Δυτικής Ευρώπης, προκάλεσε τη διάλυση της Ιεράς Συμμαχίας, ενέπνευσε διανοούμενους και καλλιτέχνες της δύσης και γέννησε το κίνημα του Φιλελληνισμού.

Πολλές επαναστάσεις είχαν ξεσπάσει παλιότερα στον ελληνικό γεωγραφικό χώρο ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία, πριν από την μεγάλη επανάσταση του 1821 αλλά απέτυχαν. Οι περισσότερες είχαν γενικά τοπικό χαρακτήρα, δεν ήταν προσεκτικά οργανωμένες και υποκινήθηκαν από ξένες Δυνάμεις.


Η αποτυχία τους πληρώθηκε με πολύ αίμα και παραδειγματικές τιμωρίες των συμμετεχόντων. Τα ονόματα των ηρών σώζονται στα δημοτικά μας τραγούδια.
Η επανάσταση του 1821 προετοιμάστηκε από τους Έλληνες της διασποράς, το πιο ενημερωμένο και προοδευτικό κομμάτι του Ελληνισμού. Κάτω από την καταπίεση της Ιεράς Συμμαχίας ίδρυσαν πολλές μυστικές, πατριωτικές οργανώσεις για την προετοιμασία του Αγώνα, με κορυφαία τη Μυστική Εταιρεία.

Ελευθερία ή Θάνατος!

Με κίνδυνο της ζωής τους, που πολλές φορές τη θυσίασαν, τη στήριξαν όχι μόνο ιδεολογικά αλλά και οικονομικά.
Μετά πήραν την υπόθεση στα χέρια τους οι κατά τόπους οπλαρχηγοί και οι εμπειροπόλεμοι κλέφτες, οι περισσότεροι εκπαιδευμένοι στην αυλή του Πασά των Ιωαννίνων, οι νησιώτες, οι απλοί Έλληνες που έπρεπε να εξοπλιστούν με τα όπλα του νεκρού εχθρού!

"Όταν αποφασίσαμε να κάνουμε την Επανάσταση δεν εσυλλογιστήκαμε, ούτε πόσοι είμαστε, ούτε πως δεν έχουμε άρματα".

(Θ. Κολοκοτρώνης, Απομνημονεύματα)

Τα όπλα της Μπουμπουλίνας

Όλους αυτούς, επώνυμους κι ανώνυμους ήρωες τιμάμε σήμερα, που ο "κόσμος τους έλεγε τρελούς", που σήκωσαν τόσο δύσκολο έργο στους ώμους τους.

Το σπαθί του Οδυσσέα Ανδρούτσου

Οι περισσότεροι αγράμματοι, εν τούτοις γνώριζαν πολύ καλά να διαβάζουν τις προγονικές παρακαταθήκες και τις προσταγές της τιμής και της αξιοπρέπειας!

Ο τάφος του Μάρκου Μπότσαρη

Σεβασμός στη θυσία τους και τιμή και δόξα στο όνομά τους παντοτινή!
 

"Για τους μεγάλους, για τους ελεύθερους,

για τους γενναίους, τους δυνατούς,
αρμόζουν τα λόγια τα μεγάλα,
τα ελεύθερα, τα δυνατά.
Γι’ αυτούς η απόλυτη υποταγή κάθε
στοιχείου, η σιγή.
Γι’ αυτούς τα δάκρυα . . .
Κι οι κλάδοι ελιάς".
   (Ν. Εγγονόπουλος)
Η 25η Μαρτίου, ως ημέρα της εθνικής παλιγγενεσίας, γιορτάστηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα του 1838. Η καθιέρωση της εορτής οφείλεται στην επιμονή και το πείσμα του  Δημάρχου της Αθήνας Δημ. Καλλιφρονά ( 1805 – 1879).
Ο Δήμαρχος ήρθε σε ρήξη με τη βαυαρική διοίκηση που δεν επιθυμούσε  έξοδα για γιορτές, όταν οι αγωνιστές δεν είχαν να φάνε. Αναγκάστηκε τελικά να την οργανώσει μόνος του.
Σημαιοστόλισε την πόλη και καθάρισε τις λιγοστές τότε πλατείες. Ο εορτασμός άρχισε την παραμονή το βράδυ με 21 κανονιοβολισμούς.

Την άλλη ημέρα, Παρασκευή πρωί, ανήμερα του Ευαγγελισμού, η Αθήνα ξύπνησε πάλι με 21 νέους κανονιοβολισμούς και άρχισαν να χτυπούν πανηγυρικά οι καμπάνες των εκκλησιών.
Το πρωί, της 25ης Μαρτίου 1838, εψάλη δοξολογία στον, τότε,  Μητροπολιτικό Ναό της Αγίας Ειρήνης (στην οδό Αιόλου), στην οποία,  και μόνο εκεί, παραβρέθηκε και ο Όθων, ντυμένος με την παραδοσιακή φουστανέλα.

Από την Πινακοθήκη του Μονάχου

Το απόγευμα οργανώθηκε από το Δήμο χορός στην πλατεία των παλαιών Ανακτόρων στον οποίο συμμετείχαν όλοι οι νέοι της πόλης ανεξάρτητα από την κοινωνική τους τάξη και τους παρακολούθησαν πολλοί από τους Αγωνιστές του 1821.
Τη  νύχτα ο Δήμαρχος, φωταγώγησε με λαδοφάναρα τους κεντρικούς δρόμους και την Ακρόπολη.

Από την Πινακοθήκη του Μονάχου

Έτσι γιορτάστηκε η πρώτη επέτειος της Ελληνικής Επανάστασης, πριν από 174 ολόκληρα χρόνια!