Παρασκευή 7 Ιουνίου 2013

Ντάκος, Σαλάτα ή Γλυκός!

Το Παξιμάδι είναι ο αρχαιοελληνικός Διπυρίτης ή Δίπυρος Άρτος (δις εις την πυράν) πήρε το όνομά του από τον Πάξαμο, λόγιο ή αρτοποιό του 1ου μ. Χ. αιώνα από τη Βοιωτία.
Είναι γνωστό ότι δίπυροι άρτοι παρασκευάζονταν και πολύ νωρίτερα από την εποχή του Πάξαμου. Η πρώτη μνεία σε αυτούς γίνεται περίπου τον 7ο π. Χ αιώνα, από τον Αλκαίο, στα Συμποτικά του. Η τέχνη όμως της διπλής "όπτησης" τελειοποιήθηκε στην Ρωμαϊκή εποχή. 
Το παξιμάδι, όταν ψηθεί για δεύτερη φορά αποβάλλει και το τελευταίο ίχνος υγρασίας του. Έτσι αποκτά μια νέα ιδιότητα: μπορεί να διατηρηθεί επί μακρόν.
Ντάκος στην Κρήτη ονομάζεται το παξιμάδι που είναι μακρόστενο. Πρώτα πλάθεται το ψωμί σε φρατζόλα, χαράσσεται σε φέτες και αφήνεται να φουσκώσει. Μετά ψήνεται και, αφού ψηθεί, χωρίζεται σε φέτες, οι οποίες ξαναψήνονται, μέχρι να γίνουν τα γνωστά μας παξιμάδια.
Το παξιμάδι που είναι στρογγυλό και έχει τρύπα στη μέση ονομάζεται Κουλούρα, ενώ, αν δεν έχει, ονομάζεται Ταμπακιέρα! Και τα δύο πλάθονται σαν ατομικά κουλουράκια, φουσκώνουν, ψήνονται, χωρίζονται στη μέση ( σε πανωκαύκαλο και κατωκαύκαλο) και μετά ξαναψήνονται για να γίνουν κι αυτά παξιμάδια.
Η ονομασία Ντάκος επικράτησε και δόθηκε σε όλα τα Κρητικά παξιμάδια.






1. Ντάκος με Φέτα και Ντομάτα

Αυτό το απλό, νόστιμο και καλοκαιρινό πιάτο βασίζεται στο Κρητικό κριθαρένιο παξιμάδι(Κουλούρα). Δείχνει την απλότητα αλλά και το μεγαλείο της Κρητικής κουζίνας που με τις εξαιρετικές συνταγές της και τα αγνά υλικά της αποτέλεσε το μοντέλο της Μεσογειακής διατροφής!


Τα Υλικά
(Για δύο άτομα)

1 ντάκος κρίθινος, διπλός
2 μέτριες ώριμες ντομάτες
4-5 κουταλιές ελαιόλαδο
4 κουταλιές τριμμένη φέτα ή ξινομυζήθρα
1 κουταλάκι ρίγανη
8-10 ελιές μαύρες, μικρές
1 κουταλιά κάπαρη (προαιρετικά)
Μερικές ροδέλες πράσινης πιπεριάς
Αλάτι

Οδηγίες

Πλένουμε καλά τις ντομάτες και την πιπεριά.
Κόβουμε τη μία ντομάτα σε φέτες και την άλλη την ψιλοκόβουμε ή την περνάμε στον τρίφτη.
Βρέχουμε τους ντάκους ελαφρά με λίγο νερό και τους βάζουμε μέσα σε ένα πιάτο.
Τους ραντίζουμε με το μισό ελαιόλαδο και πασπαλίζουμε με λίγο αλάτι και ρίγανη. Βάζετε από πάνω τις φέτες ντομάτας και τις αλατίζουμε. Καλύπτουμε με την τριμμένη φέτα ή τη μυζήθρα.
Πασπαλίζετε με ρίγανη και ραντίζουμε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο.
Προσθέτουμε τις ροδέλες πιπεριάς, την τριμμένη ντομάτα και την κάπαρη.
Σερβίρουμε και απολαμβάνουμε!


2. Νάκος Γλυκός με Γιαούρτι, Σύκα και Σταφίδες



Ντάκος αλλιώς, όπως θα έλεγε και η καλή φίλη η Πηνελόπη!
Ένα εκπληκτικό επιδόρπιο, νόστιμο και πολύ υγιεινό! Δοκιμάστε το!

Τα Υλικά
(Για ένα άτομο)

1 ντάκος κρίθινος
1 φλιτζάνι νερό
½ φλιτζάνι καστανή ζάχαρη
6 σύκα ξερά, ψιλοκομμένα
½ φλιτζάνι ξανθές σταφίδες
1 ξυλάκι κανέλας
1 πρέζα μοσχοκάρυδο
1 πρέζα σκόνη μαστίχα
1 κεσεδάκι/ 200γραμ.γιαούρτι στραγγιστό
2 κουταλιές μέλι ανθέων
2 κουταλιές της σούπας καρύδι χοντροκομμένο (προαιρετικά)

Οδηγίες

Σε μια μικρή κατσαρόλα ρίχνουμε το νερό, τη ζάχαρη και το ξυλάκι της κανέλας και αφήνουμε να πάρουν μία βράση.
Εν συνεχεία προσθέτουμε μπαχαρικά, τα αποξηραμένα σύκα και τις σταφίδες, τα ανακατεύουμε και τα αφήνουμε να πάρουν 2-3 βράσεις, μέχρι το σιρόπι να αρχίσει να δένει.
Βρέχουμε πολύ λίγο τον ντάκο και τον τοποθετούμε σε ένα πιάτο. Του προσθέτουμε και αρκετό από το σιρόπι.
Από πάνω προσθέτουμε το γιαούρτι και μετά τα σιροπιασμένα σύκα και τις σταφίδες.
Τέλος προσθέτουμε το μέλι και πασπαλίζουμε με τα καρύδια, αν μας αρέσουν.
Σερβίρουμε και απολαμβάνουμε!


  • Διαβάστε και την ενδιαφέρουσα και λεπτομερή ανάρτηση της Βαγγελιώς
  • Η ιδέα είναι ελεύθερη προσαρμογή από το βιβλίο της Μ. Λαμπράκη, Μαγειρέματα 2, δώρο από το giveaway της Marion


Λίγα λόγια ακόμα

Τα παξιμάδια μπορούν να συμπληρώσουν ιδανικά κάθε γεύμα στη διάρ­κεια της ημέρας. 
  • Δυναμωτικό πρωινό Η περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες, φυ­τικές ίνες και βιταμίνες μάς δίνει ενέργεια, βοηθά στην καλύτερη λει­τουργία του εντέρου και προετοιμάζει τον οργανισμό για τη σωματική και νοητική εργασία της ημέρας.
  • Ιδανικό σνακ Αποτελεί εύκολη και πρακτική λύση για ενδιάμεσο σνακ, καθώς έχει λίγες θερμίδες και βοηθά το σάκχαρο αίματος να διατηρείται σε καλά επίπεδα.
  • Πλήρες μεσημεριανό Ένα ιδανικό γεύμα θα πρέπει να είναι πλήρες σε θρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, λιπαρά, υδατάνθρακες). Το παξιμάδι και η σαλάτα ενός γεύματος καλύπτουν ιδανικά την αναλογία των υδατανθράκων που πρέπει να έχει το βασικό γεύμα της ημέρας.
  • Υγιεινό κι ελαφρύ βραδινό Ένα ελαφρύ γεύμα -ιδιαιτέρως το βράδυ- θα πρέπει να περιέχει τροφές φτωχές σε λίπος με λίγες θερμίδες, ώστε να είναι πιο εύπεπτες. Το παξιμάδι, σε συνδυασμό με λίγο τυρί, ντομάτα και ελιές είναι ό,τι πρέπει για ένα ελαφρύ, νόστιμο και ταυτόχρονα χορταστικό βραδινό.

(Οι πληροφορίες από εδώ)

28 σχόλια:

  1. Αααααααα, ωραιότατες και οι δύο προτάσεις ...ειδικά η γλυκιά! Μπράβο Ελένη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλημέρα, Κική μου!
      Και σ' εμένα άρεσε η γλυκιά εκδοχή, είναι νοστιμότατη!

      Ευχαριστώωωωωω!

      Διαγραφή
  2. Ελένη μου σε λατρεύω............και για την πρώτη εκδοχή αλλά ειδικότερα για τη δεύτερη.....δεν θα το σκεπτόμουν ποτέ!!!! Φιλάκιααααα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αφού δεν γνωρίζεις τη γλυκιά εκδοχή, μάλλον είναι καιρός να τη δοκιμάσεις!
      Είμαι σίγουρη ότι θα σου αρέσει!
      Καλό απόγευμα, Λίλα μου!
      Φιλιά

      Διαγραφή
  3. Kαλοκαιράκι χωρίς την πρώτη εκδοχή, δεν νοείται για μένα, το απόλυτο καλοκαιρινό μεζεδάκι!
    Μα και η γλυκιά εκδοχή, σκέτος πειρασμός είναι!
    Φιλιά Ελένη μου, καλό μεσημέρι!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έλενά μου, κι εγώ αυτής της άποψης είμαι, θεωρώ την πρώτη εκδοχή νοστιμότατη και απόλυτα καλοκαιρινή. Μα και η γλυκιά είνα καταπληκτική, ένα γρήγορο και λαχταριστό γλυκάκι, γεμάτο αρώματα! Διαλέγουμε και ... απολαμβάνουμε!

      Καλό απόγευμα!
      Φιλιά

      Διαγραφή
  4. Σήμερα η πρότασή σου Ελένη μου έχει καλωσύνες!.Αυτές που απλόχερα ξεχύνονται από τις μεστές,ζουμερές και απολαυστικές τομάτες του καλοκαιριού.Από τα κατακόκκινο λαμπερό χρώμα τους.Από την τραγανή και αρωματισμένη πράσινη πιπεριά,έως τη γνήσια νοστιμιά της ελληνικής φέτας.Από την φτωχική ελιά με την πλούσια γεύση και το αγκάλιασμα του ελαιόλαδου στο πανηγύρι της παραδοσιακής γεύσης.
    Και επειδή οι γευστικές καλωσύνες δεν σταματούν ποτέ,έρχεται μια γλυκιά, να διεκδικήσει τον δικό της θρόνο στο πάνθεον των λιτών και υγιεινών συνταγών.Με γνήσια ελληνικά προϊόντα και ταπεινή ,αλλά όχι ασήμαντη, αναφορά στην γλυκιά απόλαυση, με βάση ένα κρίθινο παξιμάδι.Με χορό από αρώματα,νόστιμα ξηρά φρούτα που μέλωσαν και περιέλουσαν μία πάλευκη δροσερή επιφάνεια για να δώσουν το αληθινό γευστικό νόημα σε ένα πιάτο που μυρίζει Ελλάδα.
    Δεν ξέρω πια να διαλέξω..θα έδειχνα μεγάλη πλεονεξία να σερβιριζόμουν και από τις δύο?
    Φιλάκια πολλά,πολλά Ελένη μου!!!Θερμά συγχαρητήρια!!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μπράβο, Φωτεινή μου! Το μήνυμα ελήφθη και το προέβαλες καταπληκτικά και μοναδικά, όπως πάντα! Η μεταμόρφωση του απλού και λιτού υλικού σ' ένα μοναδικής νοστιμιάς και εμφάνισης πιάτου είναι, νομίζω, χαρακτηριστικό της Κρητικής κουζίνας και κατ' επέκτασην της Ελληνικής!
      Η δοκιμή πάντως πρέπει να γίνει και από τα δύο, με τη σειρά που παρουσιάζονται!

      Την αγάπη μου, καλή μου φίλη!

      Διαγραφή
  5. Την πρώτη εκδοχή την έχουμε δοκιμάσει πολλές φορές, θα δοκιμάσω τη δεύτερη.

    Καλό Σ/Κ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και βέβαια να τη δοκιμάσεις, Ξανθή μου! Είμαι βεβαία ότι θα τη βρεις νόστιμη και
      πολύ αρωματική! Περιμένω εντυπώσεις!

      Καλό σου απόγευμα!

      Διαγραφή
  6. Και μένα η γλυκιά εκδοχή μου άρεσε! Τα συγκεκριμένα παξιμάδια είναι πολύ καλύτερα από τις φρυγανιές που ό,τι κι αν λένε στις συσκευασίες τους, και συντηρητικά έχουν και ζάχαρη.
    Ωραία και υγιεινή ανάρτηση, μπράβο! :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έχεις απόλυτο δίκαιο, Έφη! Τα παξιμάδια, γενικά, πρέπει να είναι πιο "αληθινά" από τις φρυγανιές με όλα εκείνα τα πρόσθετα που διαφημίζουν.
      Ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια!

      Καλή σου μέρα!

      Διαγραφή
  7. Καλά, εννοείται ότι θα φάω και απ'τις δύο εκδοχές! Σιγά μην αρκεστώ μόνο στη μία!
    Την ονομασία ταμπακιέρα πρώτη φορά την ακούω! Τι μαθαίνει κανείς άμα διαβάζει αναρτήσεις ενημερωμένων μπλόγκερ... :-)
    Πολλά φιλάκια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μετά χαράς, Αναστασία μου, σε κερνάω και από τα δύο!
      Πάντα πρέπει να μαθαίνουμε και να μοιραζόμαστε τις πληροφορίες!

      Ευχαριστώ πολύ για την εμπιστοσύνη!
      Φιλάκια πολλά!

      Διαγραφή
  8. Ο ντάκος είναι ένα από τα αγαπημένα μου φαγητά Ελένη!
    Και όταν τον τρώω στην Κρήτη ακόμα καλύτερα!
    Πολύ μου άρεσε η γλυκιά εκδοχή!
    Διαφορετική, ελαφριά και πολύ δροσερή!
    Φιλιά πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ερμιόνη μου, ο ντάκος φτιάχνει ένα πολύ εύκολο, γρήγορο και νόστιμο καλοκαιρινό φαγητό!
      Και για την παρέα είναι ένα λαχταριστό σνακ ή συνοδευτικό της κρύας μπίρας.
      Τη γλυκιά εκδοχή την έμαθα κι εγώ τελευταία. Μας άρεσε πολύ!

      Καλό Σαββατοκύριακο!
      Πολλά πολλά φιλάκια!

      Διαγραφή
  9. Ο τάκος Ελένη μου είναι από τα αγαπημένα μας πιάτα ειδικά για βραδινό.Την εκδοχή όμως με το γιαούρτι δεν την ήξερα,θα την δοκιμάσω όμως για αλλαγή γεύσης. Καλό Σαββατοκύριακο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Για κάθε γεύμα της ημέρας είναι καταπληκτικός και ευπρόσδεκτος!
      Ειδικά το βράδυ είναι μια νοστιμότατη λύση!

      Καλό Σαββατοκύριακο, Κατερίνα μου!
      Φιλάκα

      Διαγραφή
  10. Τον ντάκο το γνωρίζω χρόνια, τον λατρεύω, τον αλμυρό,,,,,,,,,,απόψε γνώρισα και τον γλυκό, νομίζω πως θα αγαπηθούμε, είμαι σίγουρη!!!! Ευχαριστούμε Έλεν καλό βράδυ!Φιλάκια!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλή σου μέρα, Ζουζού!
      Κι εγώ αλμυρό, σαν σαλάτα, τον γνώριζα, μέχρι πρόσφατα που δοκίμασα και τη γλυκιά εκδοχή!
      Τη λάτρεψα για τα αρώματα και τη νοστιμιά της!
      Αυτός είναι ο λόγος που σας την προτείνω!

      Φιλάκια πολλά

      Διαγραφή
  11. Μα θαρρώ πως θα τα μπλέξω απ την αλμυρή και την γλυκιά ποια να διαλέξω?
    Θέλω και τις δυο, μα που να βρω ντάκο κρίθινο...
    Αχ Ελένη μου! Δεν θα γυρίσω για καλοκαίρι στην Ελλάδα? Με ντάκο θα την βγάλω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Αγγελική μου, να διαλέξεις και τις δύο εκδοχές! Κι όταν έρθεις στην Ελλάδα να τις ευχαριστηθείς!
    Κι εδώ δεν υπάρχει ντάκος, ούτε Ελληνικά τυριά - σπάνια έρχονται- αλλά έρχονται που και που μερικά ευπρόσδεκτα δώρα!
    Καλή σου μέρα.
    Φιλάκια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. και τα δύο εξαιρετικά.....τα έφτιαξες υπέροχα να σαι καλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Καλά σαλάτα ντάκο αγαπω, αλλα γλυκο?

    http://beautyfollower.blogspot.gr/

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δοκίμασε κι αυτή την εκδοχή! Είναι νοστιμότατη!
      Καλό σου απόγευμα!

      Διαγραφή
  15. Πολύ ωραίο το άρθρο σου. Αυτή την ιστορική αναφορά δεν την ήξερα και ούτε βέβαια είχα σκεφτεί να φιάξω γλυκό ντάκο.
    Έχω περιοριστεί στον απλό και κλασσικό ντάκο με ξινομυζήθρα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλώς ήλθες, Lorena!
      Προτείνω να δοκιμάσεις και το γλυκό ντάκο, έχει πολύ ενδιαφέρον!
      Ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη.

      Διαγραφή