Σάββατο 27 Απριλίου 2013

Βακαλάος Πλακί με Πατάτες

Ο βακαλάος ή μπακαλιάρος είναι ψάρι του γένους Γάδος (Gadus) της οικογένειας των γαδιδών. Είναι ψάρι που εκτιμάται πολύ για τη λεπτή και εύπεπτη σάρκα του και φρέσκος μπορεί να μαγειρευτεί με διάφορους τρόπους. Στην Ελληνική κουζίνα συνήθως μαγειρεύεται βραστός με άφθονα λαχανικά, ως σούπα.

Ο υγρανάλατος ή αλίπαστος (παστός) βακαλάος που μαγειρεύεται παραδοσιακά του Ευαγγελισμού και την Κυριακή των Βαΐων, δεν είναι ο ίδιος με τον κοινό βακαλάο της Μεσογείου. Αυτός, ο βακαλάος των βορείων θαλασσών, ονομάζεται "καλλαρίας" ή gadus morrhua και υπήρξε για χρόνια το πιο δημοφιλές ψάρι των κατοίκων των ορεινών περιοχών της χώρας μας αλλά και το πιο προσιτό σε τιμή. Μάλιστα, ακόμα και σήμερα, όπως λέει και η φιλενάδα μου η Odilia, στη Λατινική Αμερική θεωρείται εκλεκτό έδεσμα και τρώγεται τις ημέρες του Πάσχα!

Τις περισσότερες συνταγές με παστό βακαλάο τις προτείνουν οι Ισπανοί και ιδιαίτερα οι Πορτογάλοι, γιατί είναι αυτοί που επί αιώνες τον εμπορεύονταν.  Δείτε εδώ μια εξαιρετική συνταγή από την Πορτογαλία. Εκεί τον δοκίμασα επίσης ψητό, σούπα, μαζί με άλλα θαλασσινά αλλά και μέσα σε νοστιμότατες πατατοκροκέτες!



Η συνταγή που σας προτείνω είναι παραδοσιακή ελληνική και πολύ δημοφιλής στην περιοχή μου. Δίνει ένα αρωματικό και νοστιμότατο πιάτο που, αν τυχόν ψηθεί σε ξυλόφουρνο, θα σας μένει αξέχαστο!

Τα Υλικά

1 κιλό παστός βακαλάος, χωρίς το δέρμα, κομμένος σε κομμάτια και ξαλμυρισμένος
⅔ φλιτζανιού /οο ml ελαιόλαδο
6 μεγάλα ξηρά κρεμμύδια
4-5 μέτριες πατάτες, καθαρισμένες και κομμένες ροδέλες
6 σκελίδες σκόρδου, κομμένες στη μέση, χωρίς το φύτρο
3 ώριμες ντομάτες ή ένα κουτί ντοματάκια κονκασέ
1 κουταλιά ντομάτα πελτέ
½ φλιτζάνι σταφίδες πλυμένες και μουλιασμένες σε ένα φλιτζάνι χλιαρό νερό
½ κουταλάκι τριμμένη κανέλα
Αλάτι και αρκετό φρεσκοτριμμένο πιπέρι
½ φλιτζάνι λευκό κρασί


Οδηγίες




Αφαιρούμε το δέρμα από τον βακαλάο, αρχίζοντας από το λαιμό. Με ένα κοφτερό μαχαίρι ξεκολλάμε λίγο το δέρμα, μετά το πιάνουμε με χαρτί κουζίνας και το τραβάμε δυνατά προς την ουρά. Αφαιρούμε και τη σάρκα που τυχόν έχει κολλήσει πάνω στο δέρμα.




Τον κόβουμε σε κομμάτια, τον βάζουμε μέσα σε ένα μπολ και το γεμίζουμε κρύο νερό, το οποίο αλλάζουμε πολλές φορές. Τον αφήνουμε μέσα στο νερό τουλάχιστον δώδεκα ώρες, μέχρι ο μπακαλιάρος να χάσει αρκετή αλμύρα.




Πλένουμε, ξεφλουδίζουμε και τρίβουμε τις τομάτες.
Καθαρίζουμε τα κρεμμύδια και το σκόρδο.
Κόβουμε τα κρεμμύδια σε ροδέλες και τα ζεματίζουμε για δέκα λεπτά μέσα σε ελαφρά αλατισμένο νερό. Τα στραγγίζουμε.





Πλένουμε καλά τις πατάτες, τις καθαρίζουμε, τις κόβουμε στρογγυλές και τις αλατίζουμε. Τις αφήνουμε στην άκρη να περιμένουν.
Ρίχνουμε μέσα σε ένα μπολ τα κρεμμύδια, το σκόρδο χονδροκομμένο, την κανέλα, αλάτι και πιπέρι. Προσθέτουμε τις τριμμένες ντομάτες, τον πελτέ, διαλυμένο σε ένα φλιτζάνι ζεστό νερό, τις σταφίδες και ανακατεύουμε.




Ρίχνουμε μέσα σε ένα μέτριο ταψί 3-4 κουταλιές από το μείγμα των κρεμμυδιών και το ⅓ από το ελαιόλαδο και τα απλώνουμε παντού.
Από πάνω τοποθετούμε τις πατάτες και μετά τα κομμάτια του βακαλάου.








Προσθέτουμε το υπόλοιπο μείγμα κρεμμυδιών και με ένα κουτάλι το απλώνουμε, καλύπτοντας καλά το ψάρι.

Προσθέτουμε το κρασί και ½ φλιτζάνι ζεστό νερό. Ανακινούμε λίγο το ταψί για να “καθίσουν” καλά τα υλικά. Ρίχνουμε λίγο αλάτι και ραντίζουμε με το υπόλοιπο ελαιόλαδο



Ψήνουμε σε καλά προθερμασμένο φούρνο στους 200º C στις αντιστάσεις για περίπου μία ώρα, να έχουν ψηθεί οι πατάτες και το φαγητό να έχει μείνει με το λάδι του !
Αν θέλουμε το φαγητό να βγει ζουμερό, τότε στην αρχή το σκεπάζουμε με ένα κομμάτι αλουμινόχαρτο. Μετά το ξεσκεπάζουμε και το αφήνουμε να ροδίσει.


Όταν ψηθεί, το βγάζουμε από το φούρνο και το σερβίρουμε ζεστό.
Καλή όρεξη!

22 σχόλια:

  1. Καλημέρα Μαρίνα, το αγαπημένο φαγητό του πατέρα το έφτιαχνε ο ίδιος μερακλίδικα χωρίς πατάτες το θυμάμαι και το φτιάχνω η γλύκα από τις σταφίδες και τα κρεμμύδια το απογειώνει
    Καλό Πάσχα!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αχ Ελένη μου μίλαγε μόλις τώρα μια Μαρίνα και μπλέχτηκα, συγγνώμην.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ξανθή μου, δεν υπάρχει πρόβλημα! Έγινε απλά ένα μπέρδεμα!
      Να πω την αλήθεια: σε σκεφτόμουν όταν έγραφα την ανάρτηση αυτή! Ήμουν σίγουρη ότι το συνηθίζατε κι εσείς αυτό το φαγάκι. Κι εμείς το αγαπούσαμε και το αγαπάμε για τη γλυκιά του γεύση και τα αρώματά του!
      Σου εύχομαι καλό Πάσχα, με υγεία!

      Διαγραφή
    2. Στέκομαι με ανείπωτη όρεξη στην ανάρτησή σου Ελένη μου!
      Με τις ροδέλες των κρεμμυδιών να χαρίζουν την πικάντικη γεύση τους στο ψάρι,την τριμμένη τομάτα να ξεροψήνεται και η υπόξινη γεύση της να ισορροπεί την γλυκύτητα των σταφίδων.Το ψάρι πλακί,ένα κλασσικό φαγητό της μέσης ελληνικής οικογένειας,με το οποίο τα παιδιά έμαθαν να τρώνε,αλλά και να αγαπάνε το ψάρι.
      Το μαγείρεψες με μεράκι και αγάπη Ελένη μου ,όπως άλλωστε συνηθίζεις με όλες σου τις συνταγές!Μας το σερβίρισες όμορφα και οι φανταστικές μυρωδιές άγγιξαν τις πόρτες μας!
      Καλό Σαββατοκύριακο Ελένη μου!Φιλιά πολλά,πολλά.

      Διαγραφή
  3. Tο φαγάκι υπέροχο, δεν το συζητώ,αλλά εμένα τώρα μου έβαλες ιδέες με τον ξυλόφουρνο!
    Φιλιά Ελενάκι, καλό Σαββατοκύριακο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Για να πω την αλήθεια, Έλενά μου, σε σκέφτηκα, όταν το έγραφα!
      Οπότε η ιδέα ήταν φανερή προτροπή!!!
      Καλή Μεγάλη Εβδομάδα!
      Φιλάκια

      Διαγραφή
  4. Πολύ ωραία η πρόταση σου, Ελένη, για το αυριανό μας ψαράκι, όπως το απαιτεί η παράδοση. Φαντάζομαι την σαλτσούλα του, τι νόστιμη που θα είναι!! Χρόνια πολλά για αύριο.
    Καλό βράδυ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Ειρήνη μου!
      Το μαγείρεψα αυτό το φαγάκι χθες και το ευχαριστηθήκαμε! Γίνεται νοστιμότατο.
      Ρίχαμε και φρέσκο ψωμάκι, δεν σου λέω τίποτα!
      Σου εύχομαι μια κατανυκτική Μεγάλη Εβδομάδα!
      Καλό σου βράδυ

      Διαγραφή
  5. Ελένη καλημέρα
    Το φαγάκι σου είναι τέλειο! Ότι πρέπει για σήμερα.
    Εξαιρετικά αναλυτικές οι συνταγές σου, τις έχω προσθέσει στις αγαπημένες μου.
    Σου εύχομαι Καλή Ανάσταση και Καλό Πάσχα.

    Φιλιά Γιώτα

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Γιώτα και καλώς ήλθες!
      Σε ευχαριστώ πολύ που εμπιστεύεσαι τις συνταγές μου!
      Θα τα πούμε και από τη δική σου σελίδα, την οποία πρόσθεσα στη λίστα μου.
      Καλή Μ.Εβδομάδα και Καλή Ανάσταση!
      Φιλάκια

      Διαγραφή
  6. πολύ καλό φαγητό να σαι καλά

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σ΄ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια!
      Καλό σου βράδυ!

      Διαγραφή
  7. Το φαγητό αυτό είναι πολύ μερακλήδικο. Γενικά τα πλακί τα ψάρια τα συμπαθώ πολύ καθώς η σάλτσα τους γλυκαίνει το συνολο. Τις σταφίδες δεν τις εχω δοκιμάσει ακόμα σε πλακί και θα το κάνω σύντομα μιας και δίνουν γλύκα στο φαγητό.

    Γειά σου Ελένη μου, και αν δεν τα ξαναπούμε μέχρι τότε, να σου ευχηθώ καλό Πάσχα!!!
    Φιλιά πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Χρυσαυγή μου!
      Μου άρεσε ο πολύ ο χαρακτηρισμός "μερακλίδικο"! Το αποδίδει τέλεια!
      Οι σταφίδες γλυκαίνουν περισσότερο τα κρεμμύδια και ταιριάζουν πολύ με τα μπαχαρικά.
      Θα περιμένω να δοκιμάσεις κι αυτή την εκδοχή και να μου πεις!

      Σ' ευχαριστώ πολύ για τις ευχές σου
      Να περάσεις όμορφα, εκεί που θα πας και να έχεις μια εξαιρετική Λαμπρή!
      Πολλά πολλά φιλάκια!

      Διαγραφή
  8. Τι ωραία που θα ήταν αν μπορούσαμε να το ψήσουμε σε ξυλόφουρνο αυτό το φαγάκι!
    Όχι ότι και στο συμβατικό φούρνο δεν θα είναι πεντανόστιμο βέβαια!
    Ωραία η "ζεστασιά" από τις σταφίδες και την κανέλα!
    Φιλιά πολλά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα Ερμιόνη μου!
      Έγραψα για τον ξυλόφουρνο, γιατί έχω αυτή τη γευστική ανάμνηση, πολύ έντονη, από την παιδική μου ηλικία! Ευτυχώς όμως ακόμα στα χωριά υπάρχουν ξυλόφουρνοι που κάνουν εξαιρετικά μυρωδάτο φαγητό. Πάντως και στον ηλεκτρικό φούρνο γίνεται νοστιμότατο.
      Δοκίμασέ το άλλη φορά με κανέλα και σταφίδες!

      Καλό σου βράδυ.
      Φιλάκια

      Διαγραφή
  9. Ελενάκι μου τέλειο το φαγάκι σου και καλομαγειρεμενο!!!Πάρα πολύ ωραία συνταγούλα!!!
    Φιλάκια πολλά!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλησπέρα, Ελενάκι!
      Εκτιμώ πολύ την άποψή σου και σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.
      Να είσαι καλά και να περάσεις ήρεμα και κατανυκτικά τη Μ.Εβδομάδα.

      Φιλάκια πολλά.

      Διαγραφή
  10. Αυτή την ώρα που γράφω δεν θα έχει μείνει τίποτε απ΄αυτό το μερακλίδικο πιάτο, δεν μένει παρά να το φτιάξω.

    Φιλιά σας Ελένη μου!
    Z.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Την τιμητική του έχει, ο μπακαλιάρος τούτες τις μέρες Ελένη μου!
    Και ο δικός σου έχει γίνει"λουκούμι" όπως τον βλέπω από τις φωτογραφίες με όλα του τα αρώματα και όλες του τις πινελιές, που εμένα πάντα μου θυμίζουν Πελοπόννησο :-))
    Φιλιά πολλά και καλό Πάσχα να έχετε καλή μου φίλη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Πολύ ωραίος ο μπακαλιάρος σου, Ελένη μου! Καλοψημένος και με υπέροχο κόκκινο χρώμα! Μιαμ μιαμ!!!
    Πολλά φιλάκια και καλό Πάσχα!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Μου αρέσει αυτό το πιάτο και μου ταιράζουν πολυ και οι δύο γεύσεις και του ψαριού και της πατάτας και ο δικος σου έχει τέλεια εμφάνιση ,αρα και τέλεια γεύση,καλό Πάσχα και πολλά φιλια.

    ΑπάντησηΔιαγραφή