Τα πλακάκια, τα “azulejos", και τα πλακόστρωτα της Λισσαβόνας

Τα Αζουλέζου (azulejo) είναι ζωγραφική σε σμαλτωμένα κεραμικά πλακάκια. Η ονομασία είναι αραβικής προέλευσης από τη λέξη al – zulayj, που σημαίνει «γυαλισμένη πέτρα».

Η τέχνη του αζουλέζου μεταφέρθηκε στην Ισπανία και την Πορτογαλία από τους Μαυριτανούς της Βόρειας Αφρικής κατά το 14ο αιώνα.

Τα πρώτα Μαυριτανικά πλακίδια (15^ος αι.) ήταν διακοσμημένα με γεωμετρικά σχέδια ή με μορφές ζώων και εισάγονταν από την Ισπανία.

Η χρήση τους ήταν ευρέως διαδεδομένη στη θρησκευτική και την κοσμική αρχιτεκτονική της Πορτογαλίας στις προσόψεις κυρίως κτιρίων.

Στις αρχές όμως του 16ου αιώνα, η βιοτεχνία και η παραγωγή των αζουλέζου αναπτύχθηκε στην Πορτογαλία σε ευρεία κλίμακα κατά την εποχή των βασιλέων Φιλίππου Β', Γ' και Δ'.

Σε όλη τη διάρκεια του 17ου αιώνα, η Πορτογαλία, με μεγάλους κεραμίστες, έφθασε στη μεγαλύτερη ακμή της στην παραγωγή των αζουλέζου.

Γύρω στο 1690, άρχισαν να παράγονται τα περίφημα γαλανόλευκα πλακίδια αζουλέζου, που έγιναν γνωστά σ’ όλο τον κόσμο και κατέκτησαν τις αγορές της Ευρώπης, της Ασίας και ακόμη της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής.

Το θεματολόγιό τους περιλάμβανε κυρίως ιστορικές σκηνές με στρατιωτικά θέματα ή θρησκευτικά μοτίβα.

Κατά το 18ο και 19ο αιώνα, η μόδα επέβαλε τη διακόσμηση ολόκληρων των επιφανειών και των προσόψεων των κτιρίων με τα πλακίδια αζουλέζου.

 

Στη Λισαβόνα λειτουργεί το Εθνικό Μουσείο Αζουλέζου, το οποίο στεγάζεται στο ιστορικό μοναστήρι Μάντρε ντε Ντέους (16ος αιώνας), όπου καταγράφεται η ιστορία της τέχνης των αζουλέζου με εκθέματα κατά χρονολογική σειρά από τα μαυριτανικά πλακίδια μέχρι αυτά του 20ου αιώνα.

(Οι πληροφορίες από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια).

Δείτε στην παρακάτω παρουσίαση περισσότερα πλακάκια αλλά και τα πλακόστρωτα της Λισσαβόνας.