Χριστόψωμο - Christmas Bread

Ένα αφράτο και πολύ αρωματικό, όχι γλυκό ψωμί της παράδοσης των Χριστουγέννων. Το ζύμωμά του θεωρείται έθιμο καθαρά χριστιανικό και η παρουσία του στο τραπέζι των Χριστουγέννων πιστεύεται ότι φέρνει ευλογία στο σπίτι και την οικογένεια.

Απαραιτήτως στολίζεται με ένα σταυρό και ξηρούς καρπούς, για να φέρουν αφθονία αγαθών στο σπίτι. Είναι ένα ωραίο, παλιό έθιμο που καλό είναι να μην το παραμελήσουμε και χαθεί!

 

Κόβεται την ημέρα των Χριστουγέννων από τον νοικοκύρη, αφού πρώτα το σταυρώσει, και μοιράζεται  σ’ όλη την οικογένειά του αλλά και σε όσους συμμετέχουν στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.

 

"Οι νοικοκυρές φτιάχνουν τη ζύμη με ιδιαίτερη ευλάβεια και υπομονή την παραμονή των Χριστουγέννων, με ειδική μαγιά, που περιέχει και αποξηραμένο βασιλικό. Απαραίτητος επάνω, χαραγμένος ο σταυρός. Γύρω - γύρω διάφορα διακοσμητικά σκαλιστά στο ζυμάρι ή πρόσθετα στολίδια. Αυτά τόνιζαν το σκοπό του χριστόψωμου και εξέφραζαν τις διάφορες πεποιθήσεις των πιστών. (Από το βιβλίο «Ήθη, έθιμα και… άλλα» του Τιμόθεου Κ. Κιλίφη)

 

 

Τα Υλικά 

500γραμ. αλεύρι, μισή ποσότητα σκληρό και μισή μαλακό

3 κ. γλ. ξηρή μαγιά

2 κ. γλ. κοφτά ζάχαρη

250 ml χλιαρό νερό

50 ml μπράντι ή ούζο

1 κ. γλ. τριμμένοι σπόροι γλυκάνισου

½ κ. γλ. τριμμένοι και κοσκινισμένοι σπόροι κάρδαμου

10 δάκρυα μαστίχας τριμμένα με 1 κ. γλ. κρυσταλλική ζάχαρη

Λίγο αλάτι

3 κ. σ. ελαιόλαδο  

 

Επί πλέον

Ένα κομμάτι αντικολλητικό χαρτί, ελαφρά λαδωμένο

Σουσάμι

Καρυδόψιχα ή ολόκληρα καρύδια

1 κ. γλ. μέλι

 

Οδηγίες 

Διαλύουμε τη μαγιά και τη ζάχαρη μέσα σε 100 ml  χλιαρό νερό. Σκεπάζουμε με μεμβράνη και αφήνουμε σε ζεστό μέρος να ενεργοποιηθεί.Είναι έτοιμη, όταν στην επιφάνειά της σχηματιστούν μικρές φουσκάλες.

 

Κοσκινίζουμε το αλεύρι και του προσθέτουμε το αλάτι, το γλυκάνισο, το κάρδαμο, τη μαστίχα, το ελαιόλαδο και το ούζο. Ανακατεύουμε τα υλικά.

Ρίχνουμε την ενεργοποιημένη μαγιά,  στο αλεύρι και σιγά-σιγά το υπόλοιπο νερό. Ζυμώνουμε, μέχρι να έχουμε μια μαλακή και ελαστική ζύμη, την οποία σκεπάζουμε και αφήνουμε να φουσκώσει σε ζεστό μέρος.

 

Μόλις η ζύμη διπλασιαστεί σε όγκο, την πιέζουμε να ξεφουσκώσει.

 

Με τα ⅔ της πλάθουμε ένα καρβελάκι ή σχηματίζουμε έξι μπαλάκια, τα οποία ενώνουμε κυκλικά. Τα τοποθετούμε μέσα σε λαδωμένο ταψί, διαμέτρου 22 περίπου εκ.

 

Με το άλλο ⅓ της ζύμης πλάθουμε απαραιτήτως ένα σταυρό, ένα μεγάλο κορδόνι για τη βάση του ψωμιού και διάφορα άλλα στολίδια (φύλλα, δενδράκια, άνθη κλπ.) με τα οποία στολίζουμε το ψωμί. Βρέχουμε ελαφρά τα κομμάτια της ζύμης, τα τυλίγουμε με σουσάμι και τα τοποθετούμε πάνω στο ψωμί.

Στο κέντρο του Χριστόψωμου τοποθετούμε ένα ολόκληρο καρύδι ή το στολίζουμε όλο με κομμάτια καρυδόψιχας.

 

Σκεπάζουμε το ψωμί και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος, μέχρις ότου διπλασιαστεί σε όγκο. Όταν φουσκώσει, αλείφουμε εκεί όπου δεν βάλαμε σουσάμι με το μέλι, αραιωμένο σε μία κ. σ. νερό.

Ψήνουμε το ψωμί σε προθερμασμένο φούρνο στους 170⁰ C για περίπου 50 λεπτά, ανάλογα με το φούρνο και το ελέγχουμε, αν έχει ψηθεί, όπως κάνουμε με το ψωμί. Λίγο πριν το ξεφουρνίσουμε, το αλείφουμε πάλι με το υπόλοιπο μέλι με νερό.  Όταν είναι έτοιμο, το βγάζουμε από το φούρνο και το αφήνουμε να κρυώσει πάνω σε σχάρα και μετά το τοποθετούμε σε πιατέλα.

Το κόβουμε ανήμερα τα Χριστούγεννα για το καλό.

Καλά Χριστούγεννα, χρόνια πολλά με υγεία!